Hiztegia ::: Vocabulario | |||
uste (úste) | creer | ahaztu (aáztu) | olvidar |
behar (beár) | necesitar, tener que | erantzun (erántzun) | responder |
nahi (nay) | querer | ulertu (ulértu) | entender |
ahal (aál) | poder | berriro (berríro) | de nuevo |
bukatu (bukátu) | acabar | merke (mérke) | barato |
Euskal Gramatika ::: Gramática Vasca
De la misma forma que realizábamos las conjugaciones del verbo bizi (vivir) utilizando como verbo auxiliar el verbo intransitivo (sin objeto directo) izan (ser): «bizi naiz», «bizi zara», «bizi da»… Con los verbos uste (creer), behar (necesitar), nahi (querer) y ahal (poder), al contrario que bizi, implican siempre un objeto directo, por lo que utilizaremos las formas del verbo *eduki para conjugarlos.
Nik uste dut (Nik usté dùt) = Yo creo
Sus gerundios van acompañados del gerundio de izan (izaten):
uste izaten, behar izaten, nahi izaten y ahal izaten
Y sus formas perfectas o acabadas, van acompañada de izan:
uste izan, behar izan, nahi izan y ahal izan
Ejemplos:
Nik beti uste izaten nuen (Nik betí usté izáten nu-èn) = Yo siempre creía.
Beti uste izan dut (Béti usté izán dùt) = Siempre he creído.
Beti uste izango dut (Béti usté izángo dùt) = Siempre creeré
Ariketak ::: Ejercicios
- Ogia nahi dut (Ogí-à nay dùt)
- Ardorik nahi duzue? Ez, ez dugu ezer nahi (Ardórìk nay duzú-è? Ez, eztúgù ezér này)
- Zer uste duzu? Nik baietz uste dut (Zer usté duzù? Nik báy-etz usté dùt)
- Zer uste zenuen? Guk ezetz uste genuen (Zer usté zenú-èn? Guk ézetz usté genú-èn)
- Zer behar duzu? Ezer ere ez (Zer beár duzù? Ezér eré èz)
- Azkar erantzun behar duzue (Ázkar erántzun beár duzú-è)
- Zer nahi duzu jan? Ez dut ezer hartu nahi (Zer nay duzù jàn? Éztùt artú này)
- Ehun saldu behar zituen (É-un saldú beár zitú-èn)
- Euria egingo duela uste dut (Ewrí-à egíngò du-élà usté dùt)
- Etorriko zirela uste nuen (Etórrikò zirélà usté nu-èn)
- Nire etxera ekarri ahal dut (Nírè etxérà ekárri aál dùt)
- Madariak ezin ditugu jan (Madári-àk ezín ditúgù jàn)
- Berriro egin beharko dute (Berrírò egín beárkò dutè)
- Joan nahiko nuen. (Joán náykò nu-èn)
- Bukatu beharko dugu (Bukátu beárkò dugù)
- Gaur igandea zela uste nuen (Gawr igándeà zélà usté nu-èn)
- Beste hau politagoa dela uste dut (Béste àw polítagoà délà usté dùt)
- Ez gatozela uste izango dute (Ezkátozelà usté izángò dutè)
- Nik egin ahal dut (Nik egín aál dùt)
- Ez duzu gehiago nahi? Ez dut hainbeste nahi (Eztúzù géy-agò này? Éztùt aynbéste này)
- Nork nahi du oraindik? Nik ez dut nahi ezer (Nork nay dù oráyndìk? Nik éztùt nay ezèr)
- Ulertu duzu? Bai, ondo ulertu dut orain eta ez dut ahaztu behar (Ulértu duzù? Bay, óndo ulértu dùt oràyn éta éztùt aáztu beàr)
- Ur gehiago behar duzue? Badaukat hemen oraindik (Ur géy-agò beár duzú-è? Badáwkat emén oráyndìk)
Ariketen itzulpena ::: Traducción de los ejercicios
- Quiero pan.
- ¿Queréis vino? No, no queremos nada.
- ¿Qué crees? Yo creo que sí.
- ¿Qué creías? Nosotros creíamos que no.
- ¿Qué necesitas? Nada.
- Tenéis que responder rápido.
- ¿Qué quieres comer? No quiero coger (tomar) nada.
- Tenía que vender cien.
- Creo que hará lluvia = Creo que va a llover
- Creía que vendrían.
- Puedo traerlo a mi casa.
- No podemos comer las peras.
- Tendrán que hacerlo de nuevo.
- Querría ir.
- Tendremos que acabarlo.
- Creía que hoy era domingo.
- Este otro creo que es más bonito.
- Creerán que no venimos.
- Yo puedo hacerlo.
- ¿No quieres más? No quiero tanto.
- ¿Quién lo quiere todavía? Yo no quiero nada.
- ¿Has entendido? Sí, ahora lo he entendido bien y no tengo que olvidarlo.
- ¿Necesitáis más agua? Ya tengo aquí todavía.